Öğretmen Ders Notları 3: Nüfus Piramidi Nedir? Nasıl Yorumlanır?

8 Mart 2018

“Bir ülkede yaşayan insanların yaş gruplarına ve cinsiyetlere dağılışlarını, ayrıntılı ve estetik biçimde
gösteren çizimlere nüfus piramidi adı verilir.”

Nüfus piramidinin tanımından da anlaşılacağı üzere bu tip coğrafi gösterimlerin amacı, nüfusun yaş
ve cinsiyet gruplarına dağılışını, ayrıntılı olarak tek bir çizim üzerinde göstermektir. Bu tip çizimler
ortaya çıktığı dönemlerde dünyada ülkelerin nüfus yapısı genellikle tipik üçgen şeklindeki grafiklerle
gösterildiği için, bunlara nüfus piramidi adı verilmiştir. Ancak zamanla dünya ülkelerinin tamamında
nüfus yaş yapısı belirgin biçimde değiştiği için, bu çizimler farklı şekillere dönüşmüştür.

Nüfus piramitlerinin yanlış anlaşılması ve aktarılmasında, bu basit görsel ifadelerin abartılması etkili
olmaktadır. Şöyle ki nüfus piramitleri, gelişmiş emperyal batı toplumlarında nüfus döngüsünü ifade
eden çok güzel görsel araçlar olagelmişlerdir. Ve hatta bu aşamalar eski sömürgelerde “gelişmekte
olan ülke” adıyla benzer şekilde yaşanmıştır. Bugün nüfus piramitleri, ülkelerin genel özellikleri
hakkında bilgi verebilir. Ancak bunları abartarak, hiç veremeyecekleri bilgileri isnat etmek hem bize
hem öğrencilerimize yapılabilecek büyük bir haksızlıktır.

Nüfus piramitlerini oluşturan unsurların başında, ele alınan yaş aralıkları büyük önem taşımaktadır.
Çünkü piramitler veya benzer grafiksel ifadeler daha eski zamanlarda geniş yaş aralıklarına bağlı
olarak oluşturulmuştur. Bu durum, geçmişte teknolojik olanakların yetersiz olmasından
kaynaklanmaktadır. Hatta ÖSYM, bir sınavda geniş yaş aralıkları içeren bir soru sormuştur. ÖSYM
tarafından sınavlarda kullanılan sorular incelendiğinde günümüze yaklaşıldıkça nüfus piramitlerinin
dar yaş aralıklarını içeren, daha güzel görsel ifadelerden oluştuğu söylenebilir. Yani teknolojik
olanaklar geliştikçe ÖSYM tarafından sorulan sorulardaki görsel unsurların kalitesi de artmıştır. Biz de
bu makale boyunca dar (4 yaş) yaş aralığını içeren görseller kullanacağız.

Makalenin Tamamı İçin Tıklayınız: Nüfus Piramitleri Nedir? Nasıl Kullanılır?

Yorum Yapılmamış

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir