Coğrafya Öğretmeni/Yazar Doğu ATEŞ

İzmir’in Menderes ilçesinin kırsal Karakuyu Mahallesi’ndeki tarım arazilerinde geçen ocak ayında rekor yağış sonrası oluşan düdenler, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin gerçekleştireceği projeyle yer altı barajı olarak kullanılacak. İzmir’de geçen ocak ayında aralıksız devam eden yağışlarda metrekareye toplam 250 kilogram civarında yağmur düştü. En fazla yağış düşen bölgelerden birisi de Menderes ilçesi oldu. Rekor yağış sonrasında bölgede dikkat çeken doğa olayları da yaşandı. Menderes’in kırsal Karakuyu Mahallesi’ndeki tarım arazilerinde biriken yağmur sularının etkisiyle yer altındaki çatlaklar ortaya çıktı. Yağmur sularının bu çatlaklardan yer altına şelale şeklinde akmaya başlaması ise ilginç görüntü oluşturdu. Düden olarak bilinen bu oluşum herkesin ilgisini çekti. Oluşan düdenlerle ilgili İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni bir proje hayata geçirildi. Projeyle birlikte 8 bin hektarlık alanda kontrolsüz olarak oluşabilecek yeni obruk ve düdenlerin önüne geçmek, yağış sezonundaki yaklaşık 18 milyon metreküp suyun yeraltına depolanması ve alanın görsel güzelliğiyle turizme katkı sağlanması planlanıyor. Bu kapsamda, İzmir Büyükşehir Belediyesi Banliyö ve Raylı Sistem Yatırımları Dairesi Başkanlığı Mühendislik Jeoloji Şube Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen etüt ve fizibilite çalışmalarında sona gelindi. İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Buğra Gökçe, etüt çalışmasının bitirilmesinin ardından 1 yıl içinde projenin tamamlanacağını belirterek, “Geçen yıl yağışlar sonrasında oluşan düdenlerle ilgili etüt çalışmalarımız devam ediyor. Kısa bir süre sonra etüt çalışmalarının…

Siirt’in Kurtalan ilçesinde aşırı yağışlar nedeniyle düden oluştu. Fırat Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Sunkar, Sümer Mahallesi’nde yaklaşık 2 hafta önce 15 metre genişliğinde 5 metre derinliğinde oluşan düdende inceleme yaptı. Sunkar yaptığı açıklamada, bahar ayında bölgeye düşen yağış miktarında önceki yıllara oranla büyük artış olduğunu söyledi. Kurtalan çevresinde yüzeyin hemen altında hızlı çözünebilen kayaçlar bulunduğunu işaret eden Sunkar, bu kayaçların yer altı sularının bu kayaçları çözmesi nedeniyle yer altında büyük boşlukların meydana geldiğini kaydetti. Bu boşlukların üzerindeki tabakanın aşırı yağışlardan sonra ağırlaşarak çöktüğünü ifade eden Sunkar, “Burada obruk olarak nitelendirdiğimiz fakat akarsuyun bu çöken şeklin tabanında yer altına geçmesiyle birlikte düden dediğimiz bir yapı ortaya çıkmaktadır. Mahalle sakinlerinin korkmasını gerektirecek bir durum yok.” dedi. Mahalle sakinlerinden Şakir Altunışık, yeni çökmeler oluşabileceği ihtimali nedeniyle endişe yaşadıklarını aktararak, “Mahalleli olarak çok tedirginiz. Normalde suyun aktığı alanda büyük bir göletin oluşması gerekirken suyun tamamı çukurun oluştuğu oluktan yerin altına akıyor.” ifadesini kullandı. Video için tıklayınız