Coğrafya Öğretmeni/Yazar Doğu ATEŞ

İçilebilir niteliği ve özelliği olan dünyadaki 10 gölden biri olan Beyşehir Gölü’nün derinliği 26 metreden 6 metreye düştü. Konya’nın Beyşehir İlçesi Belediye Başkanı Adil Bayındır, daha önce 26 metreye kadar derinliği bulunan Beyşehir Gölü’nün derinliğinin şu an 6 metre civarında olduğunu söyledi. Sözcü Gazetesi’nin haberine göre, bunun yanlış balık üretimi politikasından kaynaklandığını ifade eden Bayındır, “Yanlış balık politikası gölü etkiledi” dedi. Bu ifadelerin ardından Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan açıklama geldi. Türkiye’nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir Gölü’nde su seviyesi azalıyor. Beyşehir Belediye Başkanı Adil Bayındır, göldeki suyun azalmasının nedeninin, yanlış balık politikası, gölü besleyen sulardan göletler yapılması ve gölün tarımsal sulamada kullanılması olduğunu belirtti. Yanlış balık üretimi politikası Yanlış balık üretimi politikasının gölün tabanında otlanmaya ve derinliğinin azalmasına neden olduğunu ifade eden Belediye Başkanı Bayındır, şunları söyledi: ”Yanlış balık politikası gölü etkiledi. Et yiyen balık türü çoğaltıldı ve onlar ot yiyen balıkları yedi. Böylelikle gölün dibinde otlar oluştu. Örneğin, gölde 5 metre derinlik varsa, 3 metre boyunda bir otlanma oldu. Dağlardan inen malzemeler, alüvyonlar, gölün dibindeki otlar nedeniyle dolgu yarattı. Alüvyon dolgular oluştu. Daha önce 26 metre derinliği olan Beyşehir Gölü’nün derin kenarı Toros’un dibi, şimdi gidip baktığınız zaman yaklaşık 5-6 metrelere düştü. Bir çay bardağı düşünün; yarısına…

Konya Kapalı Havzası’nda yaklaşık 2 milyon yıldır devam eden obruk oluşumu özellikle Karapınar çevresinde hız kazanmaya başladı. Son olarak geçtiğimiz ay Karapınar’da, 2 metre çapında, 8 metre derinliğinde yeni bir obruğun oluşması Jeomorfoloji Derneği’ni harekete geçirdi. Derneğin hazırladığı raporda, obruk oluşumunda insan faaliyetlerinin de önemli etkisi olduğu belirtilerek bölgede su isteği yüksek olan ürünlerin yetiştirildiğine dikkat çekildi. Tarım için yeraltından aşırı su çekilmesi, hatalı arazi kullanım tercihleri, yanlış ve denetimsiz tarımsal sulama faaliyetlerinin bölgedeki çözünmeye uygun kireçtaşları içerisinde obruk oluşumlarını tetiklediği belirtildi. Konuyla ilgili açıklama yapan Jeomorfoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu, coğrafi değişkenlerin dikkate alınarak arazi kullanım planının oluşturulması gerektiğini söyledi. ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER Obruk oluşumunun engellenemeyeceğinin vurgulandığı raporda, alınacak tedbirler ile obruk oluşumu hızının yavaşlatılabileceği ve muhtemel zararın azaltılabileceği ifade edildi. Bunun için sıralanan birtakım öneriler ise şöyle: Konya Kapalı Havzası’nın yıllık su bütçesi gözetilerek multidisipliner bir yaklaşımla bütünleşik bir havza yönetimi projesinin ilgili kamu kurumları tarafından uygulamaya konulması. Bölgedeki tarımsal faaliyet tercihlerinin coğrafi koşulları dikkate alınarak gözden geçirilmesi. Tarımsal faaliyetler için yeraltından çekilen toplam su miktarının hızla azaltılması ve denetim altına alınması. Karapınar ve çevresinde su ihtiyacı yüksek olan bitkilerin ekimine denetim ve sınırlama getirilmesi. Havza için bir arazi kullanım planı yapılarak su ihtiyaçlarına göre her yıl ekilecek ürünler, ekim…

Konya’da bulunan Yerköprü Şelalesi’nde, Konya Belediyesi ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan proje kapsamında restoran, otopark ve piknik alanları yapıldı. Yöre halkının tepkisine neden olan projenin yarattığı tahribatı gazeteci Yusuf Yavuz blogunda yayınladığı haberle duyurdu. Konya’nın Hadim ilçesine bağlı Çiftepınar köyü sınırları içinde bulunan doğal sit alanı niteliğindeki Yerköprü Şelalesi, daha çok turist çekmek için yapılan çevre düzenlemesiyle tüm doğallığını yitirdi. Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanıp bir inşaat şirketine devredilen ve 20 milyon liraya mal olacağı öne sürülen projeye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da destek verirken ortaya çıkan sonuç yöre halkının tepkisini çekti. Hadim’in eski Belediye Başkanı Mürsel Ayrancı, “Burada doğal güzellik bozulmadan ve fazla bir masraf etmeden düzenleme yapılabilir, alan korunabilirdi. Hem yapılan masraf hebadır hem de buranın doğası katledilmiştir. Yerköprü Şelalesi kendine özgü bitki örtüsü ile dağ ve doğa turizminin bölgedeki cazibe merkezlerinden birisi olarak kalmalıydı. Yapılan yanlış bir uygulama” diye konuştu. ŞELALE JEOPARK KRİTERLERİ TAŞIYOR Yerköprü Şelalesi, Göksu ile Karasu nehirlerinin buluştuğu noktada oluşan Türkiye’nin  doğal miraslarından biri. Eski yatağından kalker tabana dalan Göksu, bir süre yeraltından aktıktan sonra köprü biçimindeki doğal kaya oluşumunun bulunduğu alandan yüzeye çıkıyor. Göksu’nun yüzeye çıktığı noktadan yaklaşık 20 metre yükseklikten dökülen Karasu ise görsel bir şölen oluşturarak Yerköprü Şelalesi’ne dönüşüyor….

Konya’nın Karapınar ilçesinde yaklaşık 8 metre derinliğinde ve 2 metre çapında yeni obruk oluştu. Sürekli obruk oluşumlarının yaşandığı ilçede, Gaziosman Paşa Mahallesi Kamışağlı mevkisindeki tarlada oluşan obruk, bölgedeki çiftçiler tarafından farkedildi. Yaklaşık 8 metre derinliğinde ve 2 metre çapındaki obruk, çevrede yaşayanlar ve arazisi olanlar arasında tedirginliğe neden oldu. Obruk çevresinde çatlaklar da meydana geldi Çiftçilik yapan Ali Ocakçı, gazetecilere yaptığı açıklamada, bölgede sürekli obruk oluştuğunu söyledi. Obruğu sabah saatlerinde fark ettiklerini dile getiren Ocakçı, “Bundan 5 gün öncesine kadar hiçbir şey yoktu. Tahminime göre birkaç gün önce oluşmuş olabilir. Tarla sahibi arkadaşımız traktörle çalışırken obruğu görmüş. Fark etmese içine düşebilirdi.” diye konuştu. Kaynak: ÇEVRE HABER

Konya‘nın Karapınar ilçesinde 3 gün arayla 2 yeni obruk oluştu. Alınan bilgiye göre, Reşadiye Mahallesi Yedikuyu Mevkisi’nde cuma günü 4 metre çapında 20 metre derinliğinde oluşan obruk, çevredekileri tedirgin etti. Obruğun etrafı, ihbar üzerine olay yerine gelen Karapınar Belediyesi ekipleri tarafından tel örgüyle çevrildi. Aradan 3 gün geçtikten sonra aynı mahallenin Eşeli Mevkisi’nde de yeni bir obruk oluştu. Yonca ekili tarlada oluşan 7 metre çapında, 10 metre derinliğindeki obruk, tarlanın 100 metre ilerisinde evi bulunan Latif Karakaya tarafından fark edildi. Latif Karakaya, gazetecilere yaptığı açıklamada, Eşeli Mevkisi’ndeki obruğun saat 03.00 sularında oluştuğunu söyledi. Gece saatlerinde köpeklerin sürekli havlaması üzerine evinden dışarı çıktığını anlatan Karakaya, önce hırsız geldiğini zannettiğini ancak olumsuz bir şey göremeyince tekrar eve döndüğünü belirtti. ‘Evde otururken gelen sesleri hissediyoruz’ Karakaya, obruğu sabah fark ettiğini vurgulayarak şunları kaydetti: “Köpekler yeraltındaki sarsıntıyı hissetmiş olacaklar ki uzun süre havladılar. Hemen uyanıp dışarı çıktım. Hayvan beslediğimiz için hırsız geldiğini zannettik. Sabah olunca komşuma ait yonca ekili tarlada obruğu gördük. Obruk yaklaşık 7 metre çapında, 10 metre derinliğinde. Obruğun daha da genişleyeceğini tahmin ediyorum. 8 ay önce bu tarlaya 200 metre uzaklıktaki bana ait tarlada da obruk oluşmuştu. Bu bölgede birkaç obruk mevcut. Tedirginlik, korku olsa da yaşamaya mecburuz. Obruk oluşsa da tarlalarımızı ekmeye mecburuz. Her ne kadar…

Konya Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, Karapınar bölgesinde 2017 yılına kadar 300, geçen yıl 9 ve bu yıl da 11 obruk meydana geldiğini açıkladı. Prof. Dr. Arık, ‘Bölgede mısır, yonca gibi çok su tüketen ürünler yetiştiriliyor. Bölgenin Türkiye ortalaması altında yağış aldığını düşünürsek, yeraltı su seviyesinin düşmesi de obruk oluşumunu hızlandırıyor’ dedi. Türkiye’nin rüzgar erozyonuna maruz kalan bölgelerinin başında gelen ve yaklaşık 50 bin nüfusa sahip Karapınar’da, yeraltı sularının çekilip, toprağın göçmesiyle meydana gelen obruklar, tehdit oluşturuyor. Son dönemlerde, özellikle mısır ve yonca ekili alanlarda, çiftçiler hasat yaparken obruk oluşması, bölge halkını da tedirgin ediyor. Obruk oluşumunun artması üzerine Jeoloji Mühendisleri Odası ve AFAD ekipleri, bölgede incelemelerde bulundu. Konya Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Prof. Dr. Fetullah Arık, Karapınar ilçesi ile çevresinde obruk oluşumuna neden olan jeolojik yapının olduğunu belirtti. ’ENDİŞELENDİRMESİNİN NEDENİ, YERLEŞİM ALANLARINDA OLUŞMASI’ Daha önce dağlık bölgelerde oluşan obrukların, son dönemlerde yerleşim alanlarında meydana gelmesinin, endişeyi artırdığını kaydeden Prof. Dr. Arık, “Bölge, bu yıl her zamankinden daha az yağış aldı. Şu an da içinde bulunduğumuz mısır tarlasında olduğu gibi yol boyu sürekli olarak mısır, yonca gibi çok su tüketen bitkilerin üretildiğini görüyoruz. Bütün bölgede obruk oluşumuna müsait bir yapı var. Bunun içerisinde suyla karşılaştığı zaman eriyebilir…